Adana Çukurova Üniversitesi (ÇÜ) Ziraat Fakültesi Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. İbrahim Ortaş, global ısınma ile birlikte sonbahar mevsimdeki yağışların geçen yıllara nazaran epey azaldığını söyledi. Toprağın kurumasıyla bitkisel üretimde randımanın düşmesinin yanı sıra erozyon ve çölleşme tehlikesinin de ortaya çıkacağını dikkat çeken Prof. Dr. Ortaş, “Türkiye topraklarının yüzde 75’i rüzgâr ve su erozyonuna açık” dedi.
Prof. Dr. Ortaş, Türkiye, kısmen Yunanistan ve Orta Doğu ülkelerinin içinde bulunduğu coğrafyada önümüzdeki yıllarda, daha az yağışın düşmesine bağlı olarak önemli bir kuraklık süreci yaşayacağını söyledi.
Prof. Dr. Ortaş, global ısınma sürecinde birinci olarak toprağın ziyan gördüğünü ve içindeki suyun buharlaşması sonucu kuruduğunu vurguladı. İç Anadolu ve Doğu Anadolu bölgesi başta olmak üzere birçok bölgenin hala yağış almadığını hatırlatan Ortaş, “Buralarda sonbahar mevsiminde en azından birkaç gün yağış olurdu ve toprakta belirli bir nem seviyesi oluşurdu. Çiftçiler de kışlık buğday ekimlerini toprakta tutulan bu nem sayesinde yapardı. Şu anda Adana’nın kuzeyinde Toros Dağları’nın eteklerinde yağışların az düştüğü bölgelerde beşerler üretim yapamıyor. Etek topraklara toprak kuru olduğu için çiftçiler, toprağı işlemekte zorlandıklarını belirtiyor. Diyelim ki; çiftçi ayçiçeği ekiyor, 100 kilo üretim alamıyor, buğday ekiyor, 200 kilo üretim alamıyor. Randıman düşüyor, zira toprakta su yok, suyu tutacak kadar derinlik yok, organik hususlar eksik. Bunun yanında yarın bir gün Toros Dağları’na kar ve yağmur yağmazsa, o sular gelip barajları doldurmazsa, ileride Çukurova ovasındaki tarla ve bahçe tarımının sulamalarını da yapamayabiliriz” dedi.
Türkiye topraklarında erozyon tehlikesi
Toprakta su olmadığında insanların beslendiği bütün besinlerin temeli olan bitkilerin de gelişmediğini anlatan Prof. Dr. Ortaş, bu durumun erozyon tehlikesini de beraberinde getirdiğine dikkati çekerek, “Bitki kökleri, topraktaki taneleri bir ortada tutarak, bizim Anadolu’daki insanlarımızın kullandığı lisanda ‘kesekler’ oluşuyor. Bu kesekler epey değerli zira su ve rüzgar erozyonuna karşı toprağı yerinde tutuyor. Bitkiler, çıkarmış olduğu salgıların yanı sıra yaprakları, kısımları, kökleri toprakta birikiyor. Ve onlar ayrışarak, toprağın organik hususu dediğimiz çok kıymetli bir kısmını yaratıyor. Şayet onu tutamazsak, toprak gevşeyerek, rüzgar ve su erozyonuna açık hale geliyor. Türkiye topraklarının da yüzde 75’i rüzgar ve su erozyonuna açık bir halde bulunmaktadır” diye konuştu.
“Anadolu çölleşecek”
Erozyon tehlikesinin yanı sıra toprak kuruduğu vakit çölleşme denilen kavramın oluştuğunu da vurgulayan Prof. Dr. Ortaş, şöyle konuştu:
“İklim ve toprak bilimcilerinin, bizlerin öngörüsü; önümüzdeki 50 ila 100 yılda Anadolu’nun birçok alanı da çölleşecektir. Bu, dünyanın uğraştığı üniversal bir sorun. Endüstriyel tarımın yerine Avrupa Birliği’nin yakın vakitte ortaya koydukları temel dönüşüm ideolojisi olan ve uygulanacak ‘Yeşil Mutabakat’ muahedesine dahil olmamız, ülkemizin kalkınma stratejilerini düşük karbon salınımına uyarlamamız gerekiyor. Yine tabiatın maddelerine, düzeneklerine uygun bir üretim sistemine geçmemiz lazım. Yoksa hepimizin ömrü, beslenmesi ve sürdürebilirliği bu alamda tehlikede diyebiliriz.” (DHA)