Yunusemre ilçesine bağlı Köseler Mahallesi hudutlarındaki tarihi 2 bin 700 yıllık geçmişe dayanan Aigai Antik Kenti’nde devam eden hafriyatlar sürerken, hafriyatlarda ele geçirilen yapıtların tarihe ışık tutması maksadıyla, eserler üzerindeki çalışmalar da sürüyor. Kentte 2004 yılında başlayan hafriyat çalışmalarının sonraki yılında meclis binasında bulunan 3 kesim mermer birleştirilerek çevirisi yapıldı.
Detaylı olarak ele alınarak deşifresi yapılan yazıtın sırrı ortaya çıktı. Yazıtta, Aigai halkının Roma imparatoruna ‘Fortunatus’ isimli elçiyi göndererek, keçi derisinden alınan vergilerin her gelen toplayıcı tarafından farklı alınmasıyla ilgili şikayetini bildirip, bu durumun tahlile kavuşmasını talep ettiği belirtilirken, Aigai halkının şikayet ve talebini dikkate alan Roma İmparatoru’nun ise keçi derisinden alınan vergileri 6’da 1 oranında sabitlediğini ve bu kurala uymayanların cezalandırılması için talimat verdiği çözümlendi.
‘DETAYLI ARAŞTIRMA YAPARAK, DEŞİFRESİ YAPILDI’
Aigai Antik Kenti’nde süren kazılara başkanlık eden Manisa Celal Bayar Üniversitesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Yusuf Sezgin, yazıtın kentin iktisadının keçi ve keçi derisi üzerine olduğunun kanıtlanması açısından ehemmiyetine dikkati çekti. Doç. Dr. Sezgin, “Aigai’de birinci hafriyat çalışmaları 2004 yılında başladı. Hafriyat çalışmalarının başladığı meclis binasında sonraki yıl bir yazıta ilişkin 3 mermer kesim ele geçti. Prof. Dr. Hasan Malay tarafından yazıt üzerinde kısmen çalışılmıştı ve çevirisi yapılmıştı. Ama geçen yıl hocamızı kaybettik. Son devirde yazıt üzerinde ayrıntılı araştırma yaparak, deşifresi yapıldı. Bu yazıt çok bedelli, bilhassa de mecliste bulunması aslında değerini ortaya koyuyor. Yazıt kentin iktisadının temelinin keçi ve keçi derisi üzerine oluştuğunu kesinleştiriyor” dedi.
‘İMPARATORA ELÇİ GÖNDERMEK ÇOK KOLAY BİR ŞEY DEĞİL’
Doç. Dr. Sezgin, “Yazıtta, ‘Fortunatus’ ismindeki Aigaili bir elçi Roma’da imparatorun sarayına gönderiliyor. Burası çok kıymetli. Roma devrinde imparatora elçi göndermek çok kolay bir şey değil. Her istediğinizde imparatora elçi gönderemiyorsunuz. Fortunatus, imparatora Aigaililerin şikayetini iletiyor. Roma periyodunda Romalılar Anadolu’nun farklı bölgelerine gelerek vergi topluyorlar. Aigai’de keçi derisinden alınan vergiler, her gelen vergi toplayıcı tarafından farklı toplanmış, bunun çözümlenmesi açısından imparatora gidiyor. İmparator da bundan sonra keçi derisinden alınan vergileri 6’da 1 oranında sabitliyor ve bu kurala uymayanların cezalandırılacağını belirtiyor” diye konuştu.
‘BİLİM DÜNYASINA YENİ SUNDUĞUMUZ KIYMETLİ BİR YAZIT’
Doç. Dr. Sezgin, şöyle devam etti:
“Aigai’nin söz manası keçi. Bulunduğu coğrafyada keçi yetiştiriciliğine uygun bir coğrafya. Birinci kez elimizde bir yazıtla bunu söyleyebilecek bir duruma geldik. 1800 yıl evvel yazılmış bir yazıt ve meclise konmuş. Kentin en değerli mevzularından biri olsa gerek. Roma imparatorlarının topladığı vergi belirlenmesi ve sabitlenmesidir. Yazıt sayesinde kentin keçi derisi ile olan bağı, kentin iktisadının keçi derisi üzerinden yürütüldüğü teorilerimizi doğruladı. O açıdan bilim dünyasına yeni sunduğumuz kıymetli bir yazıt.”